از کجا بفهمیم کمبود ازت داریم ؟

مصاحبه با جناب مهندس لطفی

کارشناس کشاورزی ازت از مهمترین عناصر مورد نیاز گیاهان است. این عنصر نقش اساسی در سنتز اسیدهای آمینه و پروتئین ها داشته و جزیی از ساختار کلروفیل برگ و برخی هورمن های گیاهی می باشد.

برای توضیحات تکمیلی فیلم را مشاهده کنید.

چرا نیتروژن برای گیاهان ضروری است؟

نیتروژن به عنوان یکی از سه عنصر اصلی تغذیه گیاهی (همراه با فسفر و پتاسیم) شناخته می‌شود و در تمام مراحل رشد گیاه — از جوانه‌زنی تا رسیدگی — نقش حیاتی ایفا می‌کند. این عنصر:

  • در تشکیل پروتئین‌ها و آنزیم‌های گیاهی ضروری است.
  • بخش اصلی مولکول کلروفیل را تشکیل می‌دهد و مستقیماً بر قدرت فتوسنتز تأثیر می‌گذارد.
  • در سنتز DNA و RNA گیاه دخیل است.
  • رشد شاخه‌ها، برگ‌ها و ساقه‌ها را تسریع می‌کند.
 

علائم کمبود نیتروژن در گیاهان

تشخیص به موقع کمبود نیتروژن می‌تواند از افت عملکرد جلوگیری کند. مهم‌ترین علائم شامل:

  • زردی برگ‌های قدیمی (از پایین به بالا)
  • کاهش اندازه برگ‌ها
  • رشد کند گیاه
  • کاهش تعداد شاخه‌ها و میوه‌دهی
 

منابع تأمین نیتروژن در کشاورزی

برای تأمین نیتروژن مورد نیاز گیاهان، کشاورزان از دو روش اصلی استفاده می‌کنند:

 
  1. کودهای شیمیایی نیتروژنه
    مانند کود اوره، نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم. این کودها اثر سریعی داشته و به‌راحتی توسط گیاه جذب می‌شوند. اما مصرف نادرست آن‌ها می‌تواند به آلودگی خاک و آب‌های زیرزمینی منجر شود.

  2. کودهای آلی و بیولوژیک
    شامل کود دامی، کمپوست، و کودهای زیستی مانند باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن (مثل Rhizobium ). این روش‌ها علاوه بر تأمین نیتروژن، سلامت خاک را نیز بهبود می‌بخشند و در کشاورزی ارگانیک کاربرد گسترده‌ای دارند.

 

نکات طلایی برای مصرف بهینه کود نیتروژه

  • مصرف کود بر اساس آزمون خاک و نیاز واقعی گیاه انجام شود.
  • تقسیط کود در طول فصل رشد (به‌ویژه برای گیاهان زراعی مانند ذرت و گندم) بازدهی بالاتری دارد.
  • از مصرف بی‌رویه کود شیمیایی خودداری کنید تا از شسته شدن نیترات‌ها به آب‌های زیرزمینی جلوگیری شود.
  • تلفیق کودهای شیمیایی با کودهای آلی، تعادل تغذیه‌ای و سلامت خاک را تضمین می‌کند