فهرست مطالب
علت کشمشی شدن میوه انگور
1- وقتی بار درخت انگور زیاد باشد، با گرم شدن هوا نیاز آبی درخت بالا خواهد رفت. از طرفی در فرم داربستی که طول ساقه و شاخه ها زیاد است و انتقال اب و مواد غذایی به کندی صورت میگیرد، درخت مجبور است برای تامین نیازهای حیاتی خودش آب را از میوه ها به مرور خارج و به مرکز منتقل کند. همین باعث می‌شود که انتهای خوشه‌ها چروکیده و به اصطلاح کشمشی شود.
2- دلیل دیگر، هرس سنگین درخت در زمان شیرین شدن حبه‌هاست که نباید انجام شود چون با این کار درخت را تحریک به رشد رویشی و تولید شاخه‌های جانبی زیاد می‌کنیم. و این کار باعث می‌شود درخت مجدد آب را از میوه‌ها خارج و صرف فعالیت‌های رشدی خود کند.
3- دلیل سومش کمبود عنصر پتاس است که حبه‌های انتهای خوشه چروکیده و خشک می‌شوند، منتهی در اینجا برای تشخیص کمبود باید اول به حاشیه برگها توجه کنیم که آیا دچار رنگ پریدگی یا سوختگی هستند یا نه! علائم کمبود پتاس اول در برگها خودش را نشان می‌دهد و بعد در ميوه‌ها.
تاول زدن برگ انگور
یکی از مهمترین علت کشمشی شدن میوه انگور که یکی از محصولات باغی است که سلامت برگها نقش کلیدی در عملکرد آن دارد. تاول زدن برگ انگور میتواند نشانه مشکلات مختلفی باشد که شناسایی دقیق آنها برای مدیریت صحیح ضروری است. در این مقاله، عوامل اصلی و راهکارهای عملی برای مقابله با این پدیده را بررسی می‌کنیم.
۱. عوامل محیطی
تنشهای محیطی از رایج ترین دلایل تغییر شکل برگ انگور هستند:
الف) خشکی و کم آبی
- علائم: تاولهای خشک و سوختگی لبه برگها.
- دلیل: عدم تعادل در آبیاری، به ویژه در دوره‌های گرم.
- راهکار: استفاده از سیستمهای آبیاری قطرهای و نظارت بر رطوبت خاک.
ب) دمای نامناسب
- سرمازدگی: تاولهای سفید یا قهوه‌ای رنگ بر روی برگها، پس از یخبندان.
- گرمای شدید: خشکیدگی و تابیدگی برگها.
ج) آبگرفتگی خاک
- علائم: زردی و تاولهای متورم به‌دلیل کمبود اکسیژن ریشه.
- راهکار: بهبود زهکشی خاک و جلوگیری از آبیاری بیش از حد.
علت کشمشی شدن میوه انگور
آفات و بیماری انگور
۲. حمله آفات
آفات مکنده مانند شپشک‌ها و کنه‌های عنکبوتی با تغذیه از شیره برگ، باعث تغییر شکل آنها می‌شوند:
- شپشک سبز انگور: ایجاد تاولهای چروکیده و چسبناک (عسلک).
- کنه عنکبوتی: برگهای زرد و خشک با تار عنکبوتی ظریف.
- کنترل: استفاده از روغن‌های معدنی یا آفتکش‌ها با تجویز کارشناسان.
الف) سفیدک (Powdery Mildew)
- علائم: لکه‌های سفید پودری روی برگها و تاولهای پیچیده.
- کنترل: سمپاشی با قارچکش‌هایی مانند سولفور یا استفاده از ارقام مقاوم.
ب) پژمردگی ورتیسیلیومی
- علائم: زردی و تاولهای نامتقارن در برگها.
- راهکار: حذف شاخه‌های آلوده و ضدعفونی خاک.
ج) ویروس موزاییک انگور
- علائم: کوتولگی، تاولهای موجدار و کاهش رشد.
- پیشگیری: استفاده از نهال سالم و مبارزه با حشرات ناقل.
۴. کمبود مواد مغذی
کمبود عناصر کلیدی مانند منیزیم و پتاسیم میتواند باعث تغییر رنگ و تاول برگها شود:
- کمبود منیزیم: زردی بین رگبرگها و تاولهای خشک.
- کمبود پتاسیم: لبههای سوخته و تابیدگی برگها.
- راهکار: انجام آزمایش خاک و مصرف کودهای موردنیاز.
۵. پیشگیری و درمان
- نظارت منظم: بازدید هفتگی از باغ برای شناسایی زودهنگام مشکلات.
- مدیریت تغذیه‌ای: استفاده از کودهای آلی و شیمیایی متعادل.
- کاشت ارقام مقاوم: مانند “بیدانه” یا “سیدلس” برای مناطق با آب و هوای گرم
بهترین نهال‌های انگور برای مناطق مختلف ایران
انتخاب نهال متناسب با شرایط آب و هوایی و خاک هر منطقه، کلید موفقیت در پرورش انگور است. در ادامه، بهترین ارقام برای مناطق اصلی ایران ارائه شده است:
۱. مناطق شمالی (گیلان، مازندران)
شرایط: آب و هوای مرطوب، بارندگی زیاد، خاک‌های اسیدی.
چالشها: بیماریهای قارچی (مانند سفیدک) و آفات مکنده.
بهترین نهال‌ها:
- کالمرانا (Calmeria): مقاوم به قارچ‌ها و مرطوبیت بالا.
- ریش بابا: سازگار با خاک‌های اسیدی و مقاوم به پوسیدگی ریشه.
- شاهرودی: رقم ایرانی با مقاومت نسبی به بیماریها.
نکات کاشت:
- اصلاح خاک با کودهای قلیایی (مخلوط کردن آهک).
- استفاده از سیستم زهکشی قوی برای جلوگیری از آبگرفتگی.
۲. مناطق مرکزی (اصفهان، یزد، کاشان)
شرایط: آب و هوای گرم و خشک، تابستان‌های طولانی، کم‌آبی.
چالشها: تنش خشکی، شوری خاک.
بهترین نهال‌ها:
- سیدلس (Sultana): بدون هسته، مقاوم به خشکی و مناسب کشمش‌سازی.
- تامسون سیدلس (Thompson Seedless): نیاز آبی پایین و عملکرد بالا.
- کشمشی قرمز: مقاوم به گرما و شوری.
نکات کاشت:
- استفاده از آبیاری قطرهای و پوشش مالچ برای حفظ رطوبت.
۳. مناطق شمالغرب (آذربایجانشرقی، اردبیل)
شرایط: سردسیر، زمستان‌های سخت، خاک‌های لومی.
چالشها: سرمازدگی، تأخیر در گلدهی.
بهترین نهال‌ها:
- بیدانه: مقاوم به سرما و سفیدک، مناسب تولید انگور تازه.
- خلیلی: رقم ایرانی با تحمل یخبندان تا ۲۵- درجه.
نکات کاشت:
- استفاده از پایههای مقاوم به سرما (مانند Riparia Gloire ).
- کاشت در دامنههای جنوبی برای جذب گرما.
۴. مناطق شرقی (خراسان، سیستان و بلوچستان)
شرایط: گرمای شدید، بادهای گرم، خاک‌های شور.
چالشها: خشکی، شوری، تنش حرارتی.
بهترین نهال‌ها:
- هسکن (Husseini): مقاوم به گرما و شوری، مناسب تولید انگور خشکبار.
- فلیم سیدلس: تحمل بالای خشکی و بادهای گرم.
نکات کاشت:
- استفاده از کودهای ازتی برای خاک‌های فقیر.
- ایجاد بادشکن در اطراف باغ.
۵. مناطق جنوبی (فارس، کرمان)
شرایط: گرمای ملایم تا شدید، زمستان‌های کوتاه، خاک‌های آهکی.
چالشها: تنش حرارتی، کمبود آب.
بهترین نهال‌ها:
- کشمشی سفید: مناسب کشمش‌سازی و مقاوم به خشکی.
- آسکاری: رقم ایرانی با پوست ضخیم و مقاومت به گرما.
- پیرولتسن (Perlette): زودرس، مناسب مناطق گرم.
نکات کاشت:
- انتخاب ارقام زودرس برای جلوگیری از تابستان‌های طولانی.
- مصرف کودهای فسفره برای تقویت ریشه‌ها.
۶. مناطق شمالغرب (کردستان، همدان)
شرایط: آب و هوای سرد و کوهستانی، خاک‌های سنگین.
چالشها: سرمازدگی، فشارهای محیطی.
بهترین نهال‌ها:
- بیدانه سفید: مقاوم به سرما و بیماریها.
- عسگری: رقم بومی کردستان با تحمل شرایط سخت.
- پایه SO4: برای خاک‌های سنگین و مقاومت به فیلوکسرا.
نکات کاشت:
- استفاده از پوشش گیاهی برای حفاظت از ریشه‌ها در زمستان.
- انتخاب ارقامی با دوره رشد کوتاه.
نتیجه‌گیری
انتخاب بهترین نهال انگور برای هر منطقه، علاوه بر افزایش عملکرد، باعث کاهش مشکلاتی مانند تاول زدن برگ و حمله آفات می‌شود.
منابع اضافه شده:
۵. پژوهشکده انگور و کشمش ایران
۶. سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان – راهنمای کشت انگور
خشکی درخت انگور: علل، علائم و راه‌های پیشگیری و درمان
خشکی درخت انگور یکی از مشکلات شایع در باغات انگور است که میتواند به شدت بر عملکرد و کیفیت میوه تأثیر بگذارد. این مشکل نه تنها باعث کاهش تولید می‌شود، بلکه در موارد شدید منجر به مرگ کامل شاخه‌ها یا حتی کل درخت انگور می‌گردد. در این مقاله به بررسی علل خشکی درخت انگور، علائم تشخیصی، راه‌های پیشگیری و درمان آن می‌پردازیم.
علائم خشکی درخت انگور چیست؟
علائم اولیه خشکی درخت انگور شامل موارد زیر است:
- پژمردگی و زرد شدن برگها بدون دلیل واضح
- خشک شدن تدریجی شاخه‌ها از انتهای آنها به سمت تنه
- تغییر رنگ تنه و شاخه‌ها به سیاه یا قهوه‌ای تیره
- ریزش زودهنگام برگ و میوه
- توقف رشد شاخساره‌های جدید
اگر این علائم را در باغ انگور خود مشاهده کردید، باید فوراً اقدامات تشخیصی و درمانی را آغاز کنید.
علل اصلی خشکی درخت انگور
1. بیماریهای قارچی
یکی از شایع‌ترین علل خشکی درخت انگور، قارچ‌های خاکزی و عفونی مانند:
- Eutypa dieback (بیماری خشکیدگی اوتیپا)
- Botryosphaeria dothidea
- Phomopsis viticola
این قارچ‌ها از طریق زخم‌های ناشی از هرس زدن نادرست یا آسیب‌های مکانیکی وارد درخت می‌شوند و باعث تخریب آوندهای آبکش و خشکی تدریجی شاخه‌ها می‌شوند.
2. کمبود آب و خشکسالی
کم‌آبی یا آبیاری نامناسب از جمله دیگر عوامل خشکی درخت انگور است. در فصول گرم و خشک، اگر آبیاری به موقع و کافی انجام نشود، درخت دچار تنش آبی شده و شروع به خشکیدن می‌کند.
3. کمبود عناصر غذایی
کمبود عناصری مانند پتاسیم، منیزیم، روی و آهن میتواند باعث ضعف درخت و افزایش حساسیت به بیماریها و خشکی شود.
4. آفات گیاهی
برخی آفات مانند سوسک‌های ساقه‌خوار یا کنه‌های تارعنکبوتی با تغذیه از شیره گیاه، باعث ضعف درخت و خشک شدن شاخه‌ها می‌شوند.
5. هرس نادرست و زخم‌های باقیمانده
هرس نامناسب در فصل پاییز یا زمستان، به ویژه اگر با ابزارهای آلوده انجام شود، میتواند ورودی برای قارچ‌های بیماری‌زا باشد و در نهایت منجر به خشکی درخت انگور شود.
راه‌های پیشگیری از خشکی درخت انگور
برای جلوگیری از خشکی درخت انگور، رعایت نکات زیر ضروری است:
- هرس به موقع و صحیح: هرس را در فصل سرما (زمستان) انجام دهید و از ابزارهای ضدعفونی‌شده استفاده کنید.
- آبیاری منظم و کافی: به ویژه در فصول گرم، آبیاری منظم و عمیق داشته باشید. استفاده از سیستم آبیاری قطرهای توصیه می‌شود.
- مدیریت تغذیه گیاه: با انجام آزمایش خاک، کمبود عناصر غذایی را برطرف کنید و از کودهای متعادل استفاده نمایید.
- کنترل آفات و بیماریها: به‌موقع از سموم مناسب و بیولوژیک برای کنترل آفات و قارچ‌ها استفاده کنید.
- تهویه مناسب باغ: فاصله کافی بین درختان انگور برای جلوگیری از رطوبت زیاد و گسترش بیماریها ضروری است.
درمان خشکی درخت انگور
اگر درخت انگور شما دچار خشکی شده است، مراحل زیر را دنبال کنید:
- حذف شاخه‌های خشک شده: تمام شاخه‌های آلوده را تا جایی که بافت سالم دیده می‌شود، قطع کنید.
- ضدعفونی ابزارها: پس از هر برش، ابزارها را با الکل یا محلول سفیدکننده ضدعفونی کنید.
- استفاده از قارچ‌کش‌های مناسب: در صورت تشخیص بیماری قارچی، از قارچ‌کش‌های مانند منکوژب، کاپتان یا تیوفانات متیل استفاده کنید.
- تقویت درخت با کوددهی: با کوددهی متعادل، به ویژه کودهای حاوی پتاسیم و روی، سلامت درخت را بهبود بخشید.
- آبیاری هوشمند: از سیستمهای آبیاری هوشمند برای تأمین نیاز آبی درخت استفاده کنید.
جمع‌بندی
خشکی درخت انگور یک مشکل جدی است که میتواند به دلایل مختلفی از جمله بیماریهای قارچی، کمبود آب، کمبود مواد مغذی و آفات رخ دهد. تشخیص به موقع و اقدامات پیشگیرانه میتواند از گسترش این مشکل جلوگیری کند. با رعایت اصول صحیح کشت، هرس، آبیاری و تغذیه، می‌توان سلامت باغ انگور را حفظ کرد و از کاهش عملکرد جلوگیری نمود.
کلمات کلیدی: خشکی درخت انگور، بیماری انگور، درمان خشکی شاخه انگور، علت خشک شدن برگ انگور، قارچ انگور، هرس درخت انگور، آبیاری انگور، کود انگور، بیماریهای قارچی انگور، کمبود آب در انگور، کنترل آفات انگور، سلامت باغ انگور، کشاورزی ارگانیک، باغداری حرفه‌ای، انگور، خشکی شاخه‌ها، تغذیه درخت انگور، مدیریت باغ انگور، پیشگیری از بیماری گیاهی، کشاورزی پایدار، کنترل خشکی گیاهان