loading

همه چیز در مورد محلولپاشی

مقدمه

همه چیز در مورد محلولپاشی تغذیه برگی به طور گسترده در مدیریت پیشرفته محصولات پذیرفته شده است، و به منظور اطمینان از عملکرد بهینه ي محصولات، به ویژه زمانی که تأمین عناصر غذایی از خاك ناکافی یا قطعی نیست، استفاده می شود. شناخت بنیادین اصول تغذیه برگی موجب ارتقاي کارایی آن در تولید پیشرفته محصولات می شود. تغذیه برگی در مقایسه با تغذیه خاکی آسیب کمتري به طبیعت وارد کرده و روشی سریع تر به ویژه در مراحل بحرانی رشد گیاه براي برطرف نمودن کمبود عناصر غذایی است. 

علت محلول پاشی عناصر غذایی

محیط خاکی نامناسب و شرایط آب و هوایی نامطلوب موجب محدود شدن قابلیت فراهمی عناصر غذایی و جذب از خاك می­شود.  اگر این محدودیت ها همزمان با دوره هاي بحرانی نیاز گیاه باشند، در این شرایط کاربرد عناصر فوق به صورت محلول پاشی مفید است.

ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﻼﻟﯿﺖ ﯾﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ

ﺷﮑﻞ 1- ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﻼﻟﯿﺖ ﯾﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ در pH  ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺧﺎك؛ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﺑﯿﮑﺮﺑﻨﺎت درﻣﺤﺪوده ﻗﺮﻣﺰرﻧﮓ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﺣﻼﻟﯿﺖ، ﺟﺬب، اﻧﺘﻘﺎل و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺴﻔﺮ، آﻫﻦ، روي، ﻣﻨﮕﻨﺰ و ﻣﺲ در ﺧﺎكﻫﺎي آﻫﮑﯽ ﻣﯽﺷﻮد.

شرایطی که موجب ترجیح تغذیه برگی نسبت به تغذیه خاکی می شوند شامل:

  • هنگامی که نیاز گیاه از ظرفیت ریشه در جذب عناصر غذایی تجاوز کند این اتفاق زمانی روي می دهد که:
  • وجود حلالیت یا انتقال عناصر غذایی به سمت ریشه در نتیجه ي pH نامطلوب،
  • وجود بی کربنات و یا ترکیب شیمیایی عناصر غذایی؛
  • غلظت بالاي یون هاي رقیب در خاك؛
  • شرایط نامطلوب رشد ریشه به دلیل بیماري ها و نماتد یا وجود شرایط نامناسب براي جذب عناصر غذایی از خاک 

مانند:

دماي پایین، رطوبت یا مقدار اکسیژن نامطلوب و تهویه نامناسب و غرقاب شدن

  • محدودیت در ظرفیت جذب فیزیولوژي گیاه، براي مثال در اوایل بهار در زمان تشکیل گل و میوه، حرکت عناصر غذایی از جمله کلسیم، بور، آهن، منگنز و روي در آوند آبکش و دماي پایین محدود میشود.
  • هنگامی که نیاز موضعی درون گیاه بیشتر از ظرفیت گیاه در توزیع دوباره عناصر غذایی در داخل گیاه باشد.
  • در مجاورت میوه هاي بزرگ و خوشه، یا درهنگام پر شدن دانه یا توسعه ی بافت هاي ذخیرهاي و با افزایش نیاز موضعی به عناصر غذایی به ویژه نیتروژن و پتاسیم و تحرك کم برخی عناصر به ویژه کلسیم و بور در آوند آبکش روي می دهد.
  • تحرك عناصر غذایی در داخل گیاه در زمان پیش افتادن گلدهی نسبت به توسعه ي برگ به دلیل محدود شدن انتقال عناصر غذایی در آوند چوبی، محدود شود.
  • دوره هاي خشکی یا رطوبت زیاد نیز می توانند جریان تبخیر- تعرق را در آوند چوبی محدود کرده و انتقال عناصر غذایی غیرمتحرك در آوند آبکش را محدود نماید.
  • محدود شدن جذب و انتقال عناصر غذایی به دلیل پیر شدن بافت ها
  • کاهش رشد و فعالیت ریشه به دلیل رقابت اندام هوایی با ریشه براي کربوهیدرات ها و متابولیتها
  • کوددهی بهینه برگی، تلفیقی از علم درك عوامل کنترل کننده ي کارایی کودهاي برگی و معرفی فرمولاسیون ها و روش هاي کاربردي است.
  • کارایی کوددهی برگی، به خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کود، گونه، نوع و سن برگ، خصوصیات شیمیایی کود، شرایط محیطی و روش کاربرد بستگی دارد.
  • حتی در خاکی هایی که به خوبی کوددهی شده اند، شرایط محیطی موجب محدود شدن انتقال عناصر غذایی از ریشه به اندام هاي هدف می شود. تحرك عناصر غذایی در برگ و آوند آبکش متفاوت است که به گونه، سن برگ و علل غیرمتحرك شدن عناصر بستگی دارد.

زمان جذب و تحرک عناصر غذایی در گیاهان

ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ           ﻣﯿﺰان ﺟﺬب 50 درﺻﺪ   ﺗﺤﺮك در ﮔﯿﺎه

ﻣﺘﺤﺮك

0/5 -2 ساعت

ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ اوره ﺑﺎ ﺑﯿﻮرت ﭘﺎﯾﯿﻦ

ﻣﺘﺤﺮك

10-5

ﻓﺴﻔﺮ

ﻣﺘﺤﺮك

24-10 ساعت

ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ

ﻏﯿﺮ ﻣﺘﺤﺮك

2-1 روز

ﮐﻠﺴﯿﻢ

ﻣﺘﺤﺮك

5-2 ساعت

ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ

ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ

20-10 روز

آﻫﻦ

ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ

2-1 روز

روي

ﻏﯿﺮﻣﺘﺤﺮك

2-1 روز

ﻣﻨﮕﻨﺰ

ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ

2-1 روز

ﻣﺲ

در ﺑﺮﺧﯽ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ ﻣﺘﺤﺮك

2-1 روز

ﺑﻮر

ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ

20-10 روز

ﻣﻮﻟﯿﺒﺪن

جذب برگی عناصر غذایی سریع تر از ریشه است به طوريکه در شرایط مشاهده نشانه هاي کمبود و نیاز به تصحیح سریع نشانه‌ها، در شرایط مختل شدن فعالیت ریشه در مرحله زایشی درختان، در مراحل حساس تعیین کننده محصول نهایی درختان به منظور افزایش محصول و کیفیت میوه تغذیه برگی توصیه می‌شود.

جذب و انتقال:

مراحل جذب عناصر غذایی شامل نفوذ از کوتیکول و روزنه هاي برگی و انتقال یون ها از طریق سلول به سلول و مسیرهاي آوندي چوبی و آبکش از برگ ها به محل مصرف است. انجام (aquaporines) انتشار غیرفعال از کوتیکول، روزنه ها و حفره هاي قطبی برگ می پذیرد. میزان جذب بستگی به غلظت محلول در سطح برگ و رطوبت نسبی هوا دارد.

انتقال سلول به سلول از طریق انتشار، جذب غشاء سیتوپلاسمی و انتقال فعال با مصرف انرژي همراه است.  انتقال عناصر غذایی به نقاط دورتر از طریق حرکت سیمپلاست (آوند آبکش) و حرکت آپوپلاست (آوند چوبی) انجام می پذیرد. حرکت سیمپلاستی نیاز به انرژي دارد و براي کاتیون ها مناسب تر است، اما به دلیل بار منفی دیواره سلولی انتقال آنیون ها محدودتر است. انتقال عناصر غذایی توسط رابطه بین منبع و محل مصرف تنظیم و انتقال یون ها از محل ساخت قندها منبع برگ هاي بالغ به محل مصرف گل ها، میوه ها، نقاط مریستمی انتهایی شاخه ها و ریشه هاي درحال توسعه انجام میشود. انتقال در آوند چوبی حرکت آپوپلاست توسط جریان آوند چوبی تنظیم می شود. نیروي رانش در این جریان اختلاف پتانسیل آب بین خاك، برگ و اتمسفر است.  انتقال آوندچوبی توسط تعرق درطی روز و فشار ریشه در شب کنترل می شود. موفقیت معمول محلولپاشی بستگی به مواردي از جمله محلول پاشی در هواي خنک و زمان هاي مرطوب روز، در سرعت کم باد، عدم محلول پاشی در شرایط تنش (پیش از محلولپاشی درختان آبیاري شوندکه از محصولات شرکت کیمیتک اسپانیا هم میتوان استفاده کرد)، آزمون اثرات جانبی و سمیت بر روي تعداد اندکی از درختان چند هفته پیش از محلول پاشی اصلی درختان در مناطق مرطوب داراي کوتیکول نازك و حساس تر به صدمه هستند، دارد.

همیار دشت آبرون 02188616460