مقدمه
همه چیز در مورد محلولپاشی تغذیه برگی به طور گسترده در مدیریت پیشرفته محصولات پذیرفته شده است، و به منظور اطمینان از عملکرد بهینه ي محصولات، به ویژه زمانی که تأمین عناصر غذایی از خاك ناکافی یا قطعی نیست، استفاده می شود. شناخت بنیادین اصول تغذیه برگی موجب ارتقاي کارایی آن در تولید پیشرفته محصولات می شود. تغذیه برگی در مقایسه با تغذیه خاکی آسیب کمتري به طبیعت وارد کرده و روشی سریع تر به ویژه در مراحل بحرانی رشد گیاه براي برطرف نمودن کمبود عناصر غذایی است.
محیط خاکی نامناسب و شرایط آب و هوایی نامطلوب موجب محدود شدن قابلیت فراهمی عناصر غذایی و جذب از خاك میشود. اگر این محدودیت ها همزمان با دوره هاي بحرانی نیاز گیاه باشند، در این شرایط کاربرد عناصر فوق به صورت محلول پاشی مفید است.
ﺷﮑﻞ 1- ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﻼﻟﯿﺖ ﯾﺎ اﻧﺘﻘﺎل ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ در pH ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺧﺎك؛ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن ﺑﯿﮑﺮﺑﻨﺎت درﻣﺤﺪوده ﻗﺮﻣﺰرﻧﮓ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﺣﻼﻟﯿﺖ، ﺟﺬب، اﻧﺘﻘﺎل و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺴﻔﺮ، آﻫﻦ، روي، ﻣﻨﮕﻨﺰ و ﻣﺲ در ﺧﺎكﻫﺎي آﻫﮑﯽ ﻣﯽﺷﻮد.
شرایطی که موجب ترجیح تغذیه برگی نسبت به تغذیه خاکی می شوند شامل:
مانند:
دماي پایین، رطوبت یا مقدار اکسیژن نامطلوب و تهویه نامناسب و غرقاب شدن
ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﯿﺰان ﺟﺬب 50 درﺻﺪ ﺗﺤﺮك در ﮔﯿﺎه | ||
ﻣﺘﺤﺮك | 0/5 -2 ساعت | ﻧﯿﺘﺮوژن ﺑﻪ ﺷﮑﻞ اوره ﺑﺎ ﺑﯿﻮرت ﭘﺎﯾﯿﻦ |
ﻣﺘﺤﺮك | 10-5 | ﻓﺴﻔﺮ |
ﻣﺘﺤﺮك | 24-10 ساعت | ﭘﺘﺎﺳﯿﻢ |
ﻏﯿﺮ ﻣﺘﺤﺮك | 2-1 روز | ﮐﻠﺴﯿﻢ |
ﻣﺘﺤﺮك | 5-2 ساعت | ﻣﻨﯿﺰﯾﻢ |
ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ | 20-10 روز | آﻫﻦ |
ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ | 2-1 روز | روي |
ﻏﯿﺮﻣﺘﺤﺮك | 2-1 روز | ﻣﻨﮕﻨﺰ |
ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ | 2-1 روز | ﻣﺲ |
در ﺑﺮﺧﯽ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ ﻣﺘﺤﺮك | 2-1 روز | ﺑﻮر |
ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ | 20-10 روز | ﻣﻮﻟﯿﺒﺪن |
جذب برگی عناصر غذایی سریع تر از ریشه است به طوريکه در شرایط مشاهده نشانه هاي کمبود و نیاز به تصحیح سریع نشانهها، در شرایط مختل شدن فعالیت ریشه در مرحله زایشی درختان، در مراحل حساس تعیین کننده محصول نهایی درختان به منظور افزایش محصول و کیفیت میوه تغذیه برگی توصیه میشود.
مراحل جذب عناصر غذایی شامل نفوذ از کوتیکول و روزنه هاي برگی و انتقال یون ها از طریق سلول به سلول و مسیرهاي آوندي چوبی و آبکش از برگ ها به محل مصرف است. انجام (aquaporines) انتشار غیرفعال از کوتیکول، روزنه ها و حفره هاي قطبی برگ می پذیرد. میزان جذب بستگی به غلظت محلول در سطح برگ و رطوبت نسبی هوا دارد.
انتقال سلول به سلول از طریق انتشار، جذب غشاء سیتوپلاسمی و انتقال فعال با مصرف انرژي همراه است. انتقال عناصر غذایی به نقاط دورتر از طریق حرکت سیمپلاست (آوند آبکش) و حرکت آپوپلاست (آوند چوبی) انجام می پذیرد. حرکت سیمپلاستی نیاز به انرژي دارد و براي کاتیون ها مناسب تر است، اما به دلیل بار منفی دیواره سلولی انتقال آنیون ها محدودتر است. انتقال عناصر غذایی توسط رابطه بین منبع و محل مصرف تنظیم و انتقال یون ها از محل ساخت قندها منبع برگ هاي بالغ به محل مصرف گل ها، میوه ها، نقاط مریستمی انتهایی شاخه ها و ریشه هاي درحال توسعه انجام میشود. انتقال در آوند چوبی حرکت آپوپلاست توسط جریان آوند چوبی تنظیم می شود. نیروي رانش در این جریان اختلاف پتانسیل آب بین خاك، برگ و اتمسفر است. انتقال آوندچوبی توسط تعرق درطی روز و فشار ریشه در شب کنترل می شود. موفقیت معمول محلولپاشی بستگی به مواردي از جمله محلول پاشی در هواي خنک و زمان هاي مرطوب روز، در سرعت کم باد، عدم محلول پاشی در شرایط تنش (پیش از محلولپاشی درختان آبیاري شوندکه از محصولات شرکت کیمیتک اسپانیا هم میتوان استفاده کرد)، آزمون اثرات جانبی و سمیت بر روي تعداد اندکی از درختان چند هفته پیش از محلول پاشی اصلی درختان در مناطق مرطوب داراي کوتیکول نازك و حساس تر به صدمه هستند، دارد.