غرقاب شدن خاک، مانند خاک شالیزارهای کاشت برنج مجموعه‌ای از تغییرات شیمیایی و الکتروشـیمیایی در آن ایجاد میکند که در حاصلخیزی خاك بسیار مؤثر است. حاصلخیزی یک خاك نیز به توانایی خاك برای تأمین عناصر غذایی به مقدار، اشکال و نسبت‌های مناسب برای تأمین حداکثر رشد گیاه اطلاق میگردد. این توانایی به ویژگی‌هایی چون پایداری خاك در تأمین و عرضه عناصر غذایی به مقدار مناسب و متناسب با رشد گیاه، وجود ترکیب یونی مناسب، عدم وجود مواد مسموم کننده برای گیاه یا مداخله‌گر در جذب عناصرغذایی بستگی دارد که جملگی تحت تأثیر تغییرات شیمیایی و الکتروشیمیایی حاصل از غرقاب شدن خاك قرار می‌گیرند. مهمترین تغییرات شیمیایی و الکتروشیمیایی در خاک‌های غرقاب شامل مصرف اکسیژن و تهی شدن خاك از آن، تغییر در واکنش خاك (pH) کاهش پتانسیل رداکس (Eh) تغییر در قابلیت هدایت الکتریکی (EC) میباشد. این تغییرات موجب تشدید خاك، دنیتریفیکاسیون، تجمع آمونیوم و نیتروژن گازی، احیای منگنز چهار ظرفیتی، احیای آهن سه ظرفیتی، احیای سولفات و تشکیل سولفید هیدروژن، تولید اسیدهای آلی، تجمع دی اکسید کربن و تغییر در غلظت آهن، منگنز، فسفر، سیلیسیوم، بور، مس، مولیبدن و روی محلول در آب میگردد. شدت این تغییرات با توجه به خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاك، رژیم آبی و دمایی خاك در خاک‌های مختلف میتواند متفاوت باشد.
برای مدیریت تغذیه گیاه برنج دانستن نیاز غذایی این گیاه ضروري است در (جدول 1) میزان برداشت عناصر غذایی توسط گیاه برنج ارائه شده است.
جدول1- متوسط برداشت عناصر غذایی توسط واریته‌هاي پر محصول برنج
(کیلوگرم به ازای تولید هر تن دانه برنج)
N | P | K | Zn | S | Si | Mg | Ca | Fe | Mn | Cu | B |
کل برداشت عناصر غذایی در دانه و کاه و کلش | |||||||||||
17.5 | 3 | 17 | 0.05 | 1.8 | 80 | 3.5 | 4 | 0.5 | 0.5 | 0.012 | 0.015 |
برداشت عناصر غذایی توسط دانه | |||||||||||
10.5 | 2 | 2.5 | 0.02 | 1 | 15 | 1.5 | 0.5 | 0.2 | 0.05 | 0.009 | 0.005 |
روش‌های تشخیص کمبود عناصر غذایی
با آزمون خاک قبل از کشت از طریق نمونهبرداری صحیح و اندازه‌گیری خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و به ویژه غلظت عناصر غذایی قابل جذب خاک مشخص خواهد شد که تا چه حد شرایط خاک برای تأمین رشد گیاه و دستیابی به عملکرد مورد انتظار بهینه است و چه عناصری برای رشد کافی برنج در طول فصل زراعی مورد نیاز خواهد بود. به عبارت دیگر، آزمون خاک روشی مناسب برای پیش آگاهی از نقاط قوت و ضعف خاک در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی میباشد.
آزمون خاک روشی سریع، کم خرج و دقیق بوده که با انجام آن میتوان توصیه کودی صحیح را اریه کرد. برنامه آزمون خاک شامل مراحل زیر میباشد.
-نمونهبرداری صحیح از خاک که بیشتر توسط زارعین انجام میشود.
-تجزیه صحیح خاک در آزمایشگاه تجزیه خاک و گیاه به منظور تعیین غلظت عنصر غذایی قابل استفاده گیاه در خاک
-تفسیر نتایج آزمایشگاهی و انجام توصیه کودی که توسط کارشناسان تغذیه گیاهی صورت میگیرد.
نمونهبرداری صحیح از خاک، کاری بسیار مهم و حساس است. نمونه‌های برداشت شده از مزرعه باید به گونه‌ای باشند تا بتوان آنها را نماینده کل خاک آن مزرعه دانست. در صورت یکنواخت بودن خاک مزرعه، معمولا از هر 10 تا 15 هکتار، برداشت یک نمونه مرکب یک کیلوگرمی کفایت میکند. بدین منظور یک مسیر مارپیچ در مزرعه در نظر می‌گیرند. در طی مسیر، حدود 7 الی 10نمونه برداشت شده و پس از مخلوط کردن، یک کیلوگرم از آن به آزمایشگاه فرستاده میشود. عمق نمونهبرداری در حدود 30 سانتیمتری خاک سطحی است که در بیشتر موارد عمق منطقه گسترش ریشه در خاک میباشد. نکاتی که باید در موقع نمونهبرداری از خاک مزرعه رعایت شود، عبارتند از:
-نمونه خاکی که به آزمایشگاه ارسال میشود باید نمودار واقعی زمین زراعی باشد. یعنی اینکه زمین باید قبلا به قطعات یکنواخت از نظر رنگ، شیب، تاریخچه کشت، تناوب و نوع محصول تقسیم‌بندی شود.
-قبل از نمونهبرداری باید کاملا اطمینان حاصل شود که سطح خاک آغشته به کودهای حیوانی، شیمیایی و یا بقایای گیاهی نباشد.
-حتی‌الامکان باید از برداشت نمونه از قطعاتی نظیر راه‌آب‌ها، توده‌های قدیمی و پوسیده کاه، کناره دیوار و یا پرچین‌ها خودداری شود.
-در مواقعی که زمین خیلی مرطوب است باید از نمونهبرداری اجتناب کرد. بهترین موقع نمونهبرداری وقتی است که زمین گاورو باشد.
-به طور کلی بهترین موقع نمونهبرداری از خاک در مورد گیاهان زراعی، قبل از کشت میباشد.
-نمونه مرکب خاک می‌بایست قبل از انتقال به آزمایشگاه در داخل یک کیسه پلاستیکی و یا کاغذی ریخته شده و مشخصات آن روی دو برچسب نوشته شود. یک برچسب در داخل ظرف قرار گرفته و دیگری روی ظرف چسبانده میشود. بر روی برچسب زمان نمونهبرداری، محل نمونهبرداری، نام نمونه‌بردار، عمق نمونهبرداری و کشت قبلی نوشته میشود.
شکل1- نمونه برداری از خاک شالیزار برنج قبل از کاشت نشاء برنج
بافت برگی به عنوان یک شاخص مطمئن برای ارزیابی وضعیت عناصر غذایی گیاه برنج میباشد. برگ پرچم، و یا جوان‌ترین برگ در زمان پنجه‌دهی فعال، مناسب‌ترین قسمت میباشد. در (جدول 2) دامنه غلظت مناسب نیتروژن در برگ برنج ارائه شده است.
جدول 2- دامنه مناسب و سطح بحرانی برای کمبود نیتروژن در برگ در مراحل مختلف رشد برنج
مرحله رشد | قسمت گیاه | دامنه مناسب (درصد) | سطح بحرانی برای کمبود (درصد) |
پنجه زنی تا تشکیل خوشه اولیه | برگ جوان | 4.2 – 2.9 | کمتر از 2.5 |
گل دهی | برگ پرچم | 3 – 2.2 | کمتر از 2 |
رسیدن دانه | کاه و کلش | 0.8– 0.6 |
غلظت فسفر در اندام‌های هوایی گیاه نسبت به ریشه بیشتر است. در طی رشد زایشی ترتیب غلظت فسفر بصورت دانه< برگ <ساقه< ریشه میباشد. ریشه‌ها در دوره رویشی گیاه دارای غلظت بالاتری از فسفر هستند. به طور معمول در مرحله رسیدگی، دانه‌ها دارای بالاترین غلظت فسفر می‌باشند. غلظت فسفر در بافت‌های رویشی با افزایش سن گیاه کاهش می‌یابد. این الگوی تغییرات متغیر بوده و احتمالا به واریته، سطح فسفر خاک و شرایط محیطی که میزان رشد را تحت تاثیر قرار میدهد بستگی دارد. مقدار متوسط فسفر در گیاه برنج تقریبا 0/26 میباشد. مقدار آن درکاه وکلش برنج به دلیل تغییرات نسبت دانه به کاه در واریته‌های مختلف متفاوت میباشد. در مرحله رسیدن، غلظت فسفر در کاه وکلش حدود 0/1 درصد خواهد بود.
در گیاه برنج اگر غلظت فسفر در برگ 2/ 0 – 0/4 درصد در طی دوره رشد رویشی (قبل از گلدهی) باشد ذخیره فسفر کافی بوده و گیاه پاسخی به مصرف فسفر نمی‌دهـد. عملکرد بیش از 7 تن در هکتار نیاز به فسفر بیش از 0/06 درصد در کاه و کلش و فسفر بیش از 0/18 در برگ پرچم در مرحله گلدهی دارد.
جدول3- دامنه مناسب و سطح بحرانی برای کمبود فسفر در برگ در مراحل مختلف رشد برنج
مرحله رشد | لبه برگ | پهنک برگ | ساقه | ریشه | سنبله |
خوشه دهی | 0.061 | 0.078 | 0.066 | 0.049 | 0.056 |
برداشت | 0.015 | 0.015 | 0.028 | 0.042 | 0.026 |
جدول 4- حد مطلوب پتاسیم در برگ در مراحل مختلف رشد برنج
مرحله رشد | قسمت گیاه | حد مطلوب (درصد) |
شروع گلدهی | برگ پرچم | 1.8 |
رسیدن دانه | دانه | 0.26 |
رسیدن دانه | کاه | 1.4 |
جدول 5- دامنه مناسب و سطح بحرانی کلسیم در بافت‌های گیاه برنج
مرحله رشد | قسمت گیاه | دانه مناسب (درصد) | سطح بحرانی کمبود (درصد) |
جوانه زنی تا خوشه دهی | برگ جوان، ساقه | 0.6 – 0.2 | کمتر از 0.15 |
رسیدن دانه | امدام هوایی | 0.5 – 0.3 | کمتر از 0.15 |
در طی رشد رویشی قبل از گلدهی در غلظت‌های بیش از 0/15 درصد گوگرد در ساقه برنج، احتمال پاسخ گیاه به کاربرد کود گوگردی کم است. بین پنجه‌زنی و گلدهی غلظت کمتر از 0/1 درصد گوگرد در ساقه با نسبت نیتروژن به گوگرد (N:S) بیش از 15-20 مشخصه کمبود گوگرد میباشد. در مرحله رسیدگی، غلظت کمتر از 0/6درصد گوگرد با نسبت نیتروژن به گوگرد (N:S) بیش از 14 در اندام هوایی (بیش از 26در دانه) نشانه کمبود گوگرد میباشد.
جدول 6-دامنه مناسب و سطح بحرانی گوگرد دربافت گیاهی برنج
مرحله رشد | قسمت گیاه | دامنه مناسب (درصد) | سطح بحرانی کمبود (درصد) |
پنجه زنی | برگ جوان | 0.3 – 0.15 | کمتر از 0.16 |
پنجه زنی | ساقه | کمتر از 0.11 | |
گلدهی | برگ پرچم | 0.15 – 0.1 | کمتر از 0.1 |
گلدهی | ساقه | کمتر از 0.07 | |
رسیدن دانه | اندام هوایی | کمتر از 0.06 |
جدول 7- دامنه مناسب و حد بحرانی برای کمبود و سمیت عناصر کم مصرف و سیلیسیم در بافت گیاه برنج
عنصر | مرحله رشد | اندام گیاه | دامنه مناسب (میلی گرم در کیلوگرم) | حد بحرانی برای کمبود (میلی گرم در کیلوگرم) | حد بحرانی برای بیش بود (میلی گرم در کیلوگرم) |
روی | تشکیل خوشه اولیه پنجه دهی | برگ پرچم ساقه | 25-50 25-50 | 20< 10< | 500< 500< |
آهن | پنجه دهی پنجه دهی | برگ پرچم ساقه | 75-150 60-100 | 70< 50< | 300< |
منگنز | پنجه دهی پنجه دهی | برگ پرچم ساقه | 40-700 50-150 | 40< 20< | 800< |
مس | پنجه دهی رسیدگی | برگ پرچم کاه | 7-15 _ | 5< 6< | 25< 30< |
بور | پنجه دهی رسیدگی | برگ پرچم کاه | 6-15 _ | 5%< 3%< | 100< 100< |
سیلیسیم | پنجه دهی رسیدگی | برگ پرچم کاه |
8 -10% | 5%< 5%< |
مصرف کودهای مختلف هنگام کشت برنج، باعث افزایش کیفیت و افزایش میزان برداشت محصول می شود. بنابراین داشتن یک برنامه کودی برنج می تواند راهنمای کشاورزان برای میزان و زمان کوددهی باشد. در این مقاله نکات مهم در تنظیم برنامه کامل تغذیه کودی برنج، عناصر و مواد مورد نیاز برای کاشت آن و تاثیر و زمان مصرفشان را به خوبی توضیح می‌دهیم.
برنج یکی از مهمترین مواد غذایی ایرانیان محسوب می شود. علاوه بر این طبق آمار، در جهان نیز بعد از گندم بیشترین میزان مصرف را در میان مردم دارد. به همین دلیل نیز کشاورزانی که در مناطق آب و هوایی مناسب برای رشد برنج زندگی می کنند، ترجیح می دهند از این میزان درخواست استفاده کرده و از زمین خود برای کشت برنج استفاده کنند. بسیاری از این کشاورزان به دلیل هزینه بر بودن کودهای شیمیایی مختلف، زیر بار مصرف کامل آن ها نمی روند و برنامه کودی منظمی برای کاشت برنج از جهاد کشاورزی یا متخصصین این رشته دریافت نمی کنند. اما باید بدانیم که کودها باعث افزایش میزان برداشت محصول، بالا رفتن کیفیت برنج و جلوگیری از بروز بیماری ها و از بین رفتن محصول در مراحل مختلف رشد می‌شوند.
عناصر مورد نیاز برنج در طول رشد و تاثیرشان بر کیفیت محصول
همه گیاهان در طول رشد خود به مواد و عناصر مختلفی نیاز دارند که باعث می شود عدم استفاده از آن ها باعث آسیب جدی به گیاه و میزان محصول برداشتی شود. برخی از این عناصر که بسیار هم در رشد گیاه موثر است، گیاهان ماکرو یا درشت مغذی نامیده می شوند. از جمله از مواد فسفر، پتاسیم و نیتروژن است. برخی دیگر عناصر ریز مغذی یا میکرو نامیده می شوند که معمولا میزان نیاز گیاه به آن ها کمتر اما دریافت آن ها برای تمامی گیاهان ضروری و واجب است. برای اینکه بدانیم کدام یکی از این عناصر نقش اساسی در برنامه کودی برنج دارند، باید با تاثیر هر کدام از آن ها در این گیاه به خوبی آشنا شویم:
نیتروژن یا ازت در برنامه کودی و غذایی برنج بوجود آورنده پروتوپلاسم و بهبود دهنده عملیات فتوسنتز است. همچنین این ماده باعث افزایش میزان کربوهیدرات در دانه های برنج می شود. بنابراین این ماده برای افزایش تعداد خوشه ها بسیار مناسب است. اما افراط در مصرف آن باعث کم شدن امکان تنفس گیاه و افزایش آفت زدگی میشود.
برای جبران کمبود و رشد بهینه در این مرحله میتوان از کودهای ان پی کا های لبین و تاپ یوزینگ و همچنین از کود ریتاردو به عنوان استارتر استفاده نمود.تلفات بسیاری از عناصر در کشت برنج به دلیل شرایط غرقابی بعضا تا 60 در صد خواهد بود لذا جهت افزایش راندمان کود در کاهش هزینه تولید باید از انواع مناسب کود مانند کودهای غیر محلول در آب قبل از کاشت استفاده کرد .
عناصری مانند نیتروژن به راحتی توسط آب از دسترس گیاه خارج شده و به اصطلاح بازیافت نمی‌شود.. بیشترین میزان جذب آن حدود 21 روز پس از کشت در زمان افزایش گره ها است که تا 73 درصد باز یافت نیتروژن در آن مرحله صورت میگیرد.
لذا استفاده از فرم های مختلف کود های نیتروژن دار مانند اوره و سولفات آمونیوم در زمان تهیه بستر فقط باعث هدر رفت میشود .
عناصری مانند فسفر بر خلاف نیتروژن به خصوص در خاک‌هایی که میزان ماده آلی و یا کود سبز آنها کم است توسط کلوئید های خاک ثابت شده ودر دسترس گیاه قرار نخواهد گرفت .
میزان نیاز پتاسیم در برنج تقریبا با میزان نیتروژن برابری میکند. بهترین زمان استفاده پتاسیم در زمان توسعه ساقه و برگ میباشد . با در نظرگرفتن این شرایط استفاده از یک ترکیب کند رها که عناصر را به مرور زمان در اختیار گیاه قرار میدهد و همچنین عناصر به وسیله آب شستشو نشود در کشت برنج ضروری به نظر میرسد لذا توصیه میشود از ریتاردو به میزان 400-500 کیلوگرم در هکتار در زمان تهیه بستر استفاده نمایید .بهتر است حداکثر تا 72 ساعت پس از اضافه کردن ریتاردو آب روی خاک قرار نگیرد چون باعث کاهش عملکرد ترکیب خواهد
شد . قبل از انتقال نشا به زمین اصلی لازم است ریشه ها را همراه با گل در ترکیب زیر به مدت 15 تا 20 دقیقه نگهداری کنید .ریژو به میزان 2 در هزار + بمباردیر به میزان 1 در هزار + منگزینک پلاس به میزان 2 در هزار میتوانید ترکیب فوق را بر روی ریشه های همراه با گل اسپری کنید و بلافاصله به زمین اصلی منتقل کنید.
از پتاسیم برای تقویت ساقه های گیاه و جلوگیری از بروز بیماری های گیاه در اثر تنش های محیطی استفاده میشود. همچنین استفاده سیلسیوم همراه با پتاسیم در برنامه کودی برنج باعث بهبود عطر و بوی برنج و وزن گیری بیشتر دانه ها میشود.
استفاده از کودهای مایع پتاسیمی نظیر سیلیکات پتاسیم و همچنین کاتون و لبیفول پتاسیکو در مراحل رشد و توسعه ساقه توصیه میشود.
میزان نیاز برنج به فسفر کمی کمتر از نیاز آن به نیتروژن است. اما وجود آن در برنامه کودی برنج ضروری است. چرا که باعث انتقال بهتر کربوهیدارات ها و افزایش میزان نشاسته در دانه ها میشود.. کمبود آن نیز باعث ضعیف شدن ریشه، نازکی و تیرگی برگ ها میشود.استفاده از ان پی کا های فسفر بالا و همچنین فسفیت کا سی و نوتریفوس میتواند مثمر ثمر باشد.
فواید وجود گوگرد در برنامه کودی برای برنج زیاد است. یکی از آن ها افزایش میزان پروتوئین در آن است. بنابراین گوگرد باید به میزان کاملا کنترل شده و کمی به برنج رسانده شود. عنصر روی نیز به بهبود رشد گیاه و غنی سازی دانه ها کمک می کند. استفاده از کود منگزینک پلاس و ریتاردو در ابتدای کشت می تواند به بهبود رشد و غنی شدن دانه برنج کمک کرده و کیفیت محصول را افزایش دهد.استفاده از سولفات روی و همچنین اسید فولویک و منگزینک پلاس میتواند در افزایش مقاومت و بازدهی گیاه و کیفیت دانه تاثیر بسزایی داشته باشد.
از هیومیک و فولویک اسید در خاک های شور و آهکی بیشتر استفاده میشود.. همچنین جای دادن این ماده در برنامه کودی برنج باعث تحریک ریشه دهی، تحریک جوانه زنی و کم شدن بیماری ها میشود. هیومات پتاسیم و سوپر هیومیکو، فولویک اسید تاپ یوزینگ از محصولات سبد شرکت آبرون میتواند بسیار مفید واقع شده و راندمان محصول را افزایش دهد.
قبل از برنامه ریزی کودی برنج به چه نکاتی باید توجه کرد؟
هر کشاورزی قبل از اینکه اقدام به کاشت برنج کند باید با نیازهای آن، نحوه نگهداری و آبیاری و پرورش آن آشنا باشد. از آنجایی که برنج به طور مستقیم در زمین کاشته نمی‌شود. و پس از رشد نشاء ها به زمین اصلی منتقل میشود. و همچنین به این علت که برنج برای رشد خود به غرقاب احتیاج دارد، توصیه های کودی آن نیز کمی متفاوت است. قبل از اینکه در مورد برنامه کودی برنج بدانیم به نکاتی که در ادامه ذکر شده است را به دقت مطالعه کنید:
توصیه میشود. پیش از کشت از خاک کشاورزی نمونه برداری کنید و آن را به بهترین آزمایشگاه کشاورزی اطراف خود تحویل دهید. هنگام تفسیر نتیجه آزمایش خاک توسط کارشناسان، تمامی کمبودها، مواد و عناصر موجود در خاک مشخص میشود. میزان استفاده از کودهایی مانند هیومیک و فولویک اسید و گوگرد در خاک های شور و قلیایی متفاوت است. بنابراین قبل از کشت باید میزان شوری خاک خود و پی اچ آن را به درستی بدانید.کوددهی برنج باید به صورت محلول در آب باشد. بنابراین قبل از استفاده از آن ها باید آنها را در ظروف بزرگی با آب حل کنید و بعد به صورت منظم به سطح زمین بپاشید.بهترین زمان محلول پاشی غروب یا اوایل صبح است که آفتاب کمتر به زمین می تابد.کودهایی که در آب حل می‌شوند باید نهایتا تا 12 ساعت بعد استفاده شوند.
برنامه کامل تغذیه کودی گیاه برنج بر اساس 7 مرحله رشد
هر کدام از عناصر و موادی که برای رشد برنج نیاز است باید در زمان معین و مشخصی به گیاه داده شود. بنابراین باید مراحل رشد برنج به خوبی شناخته شود. به طور مثال باید بدانیم بهترین زمان برای نشاء برنج چه زمانی است. پس از آن باید بهترین برنامه کودی برای کاشت برنج در نظر گرفته شود. آنچه باید در مورد کوددهی برنج در مراحل مختلف بدانید به شرح زیر است.
کودهایی که در این مرحله به خاک اضافه می کنیم باید بر اساس نتیجه آزمون خاک و بر اساس کمبود ها و عناصر موجود در خاک باشند. اما به طور کلی برنامه کودی برنج در این مرحله باید شامل کودهای مرغی و کودهای اوره با پوشش گوگرد جامد، پتاسیم و فسفات باشد، همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد کود ریتاردو محصول شرکت لبین با خاصیت کندرهایی عناصر ماکرو و میکرو مورد نیاز در مرحله پیش کشت را به راحتی و سهولت در اختیار گیاه قرار میدهد. البته توجه به دستورالعمل برای کارایی بالاتر ضروری به نظر میرسد. استفاده از کود مایع مرغی کال و اسپارتان علاوه بر موارد عنوان شده میتواند کمک کننده بوده و بهروه وری را افزایش دهد.
به مرحله ای که بذر برنج در قسمتی از زمین کاشته میشود. تا تبدیل به نشاء شده و در محل اصلی کاشته شود خزانه می گویند. این مرحله باید بذرها برای رشد بیشتر تحریک شوند. بهترین برنامه کودی برای خزانه برنج در مرحله خزانه، اسید هیومیک و اسید فولیک همراه با مقدار مورد نیاز از کودهای سه بیست برنج است. نحوه مصرف کودهای اسید هیومیک و فولویک پودری برای برنج نیز به صورت محلول در آب خزانه است.استفاده از محصول ریژو، منگزینک پلاس و هیومیک و فولویک ( سوپر هیومیکو) و بمباردیر در این مرحله برای راندمان بالاتر لازم و ضروری به نظر می رسد.
3-کوددهی هنگام انتقال نشاء
در این مرحله نشاء از خزانه به زمین اصلی منتقل میشود.این مرحله ای است که ممکن است برای جوانه های برنج به دلیل انتقال مکانی تنش ایجاد شود. بنابراین مجددا باید از کودهای هیومیک اسید 1 کیلوگرم در هکتار ، اسپارتان 5 لیتر در هکتار ، ریژو 2 لیتر در هکتار و بمباردیر 2 لیتر در هکتار استفاده کرد تا این تنش ها به حداقل رسانده شود، لازم به ذکر است که میتوان در این مرحله فقط از ریژو و بمباردیر برای تحریک بهتر رشد رویشی و جایگزینی صد در صد نشا ها استفاده نمود.
در این مرحله برنج برای پنجه زنی بیشتر، تجمع نشاسته بیشتر، دانه بندی بهتر و بالا رفتن مقاومت پنجه ها، به فسفر بالا نیاز دارد. همچنین بهترین زمان برای مصرف کود روی برای برنج است. بنابراین در این مرحله برنامه کودی برنج باید حاوی کودهای فسفر بالای ان پی کی باشد که مقادیر مناسبی از روی نیز در آن ها وجود دارد. استفاده از محصول بمباردیر، فسفیت کی سی و نوتریفوس توصیه میگردد.
در این مرحله ساقه ها شروع به رشد می کنند. بنابراین در برنامه کودی برنج باید به منظور کم شدن تنش ها و محکم شدن و رشد بیشتر ساقه ها، سیلیسیم و پتاسیم اضافه شود. به همین دلیل بهترین زمان مصرف برای اضافه کردن کودهای پتاس بالانظیر ان پی کا های پتاس بالا و یا سه بیست به خاک برنج است، البته اثرات غیر قابل چشم پوشی استفاده از کاتون و یا لبیفول پتاسیکو در این مرحله به صورت محلول پاشی را نباید از نظر دور داشت.
در این مرحله خوشه های برنج ظاهر می شوند. بنابراین باید در برنامه کودی برنج موادی جای داده شود که باعث رشد بیشتر خوشه ها شود و از پوک شدن و خراب شدن دانه ها جلوگیری کند. این مرحله ای است که گیاه علاوه بر نیاز به عناصر درشت مغذی، به کلیه مواد و عناصر ریز مغذی نیز نیاز دارد. بنابراین بهتر است از کودهایی استفاده کنید که تمامی ریز مغذی ها را با هم داشته و فسفر، پتاسیم و نیتروژن کافی نیز داشته باشند.میکروپلاس، میکرو میکس و ان پی کاهای شرکت لبین و همچنین هیومیک و فولویک اسید تاپ یوزینگ میتوان در این مرحله مفید واقع شود.
7-کوددهی برای پر شدن دانه در خوشه برنج
در این مرحله نیز پتاسیم نقش اساسی در برنامه کوددهی برنج دارند. چرا که باعث پر شدن دانه های برنج میشود. بنابراین کودهای پتاس بالا بهترین گزینه هستند. اما از آنجایی که فسفر نیز نقش اساسی در این مرحله دارد از گنجاندن این عنصر در برنامه غذایی برنج غافل نشوید.استفاده از ان پی کا های پتاسیم بالا و همچنین سیلیکات پتاسیم در این مرحله بسیار میتواند در افزایش کیفیت محصول نهایی و کیفیت بوته برنج تاثیر داشته باشد.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||||||
